Oξειδωτικό stress και πρόωρη γήρανση
Από αρχαιοτάτων χρόνων ποιητές, γλύπτες, ζωγράφοι και άλλοι δημιουργοί υμνούν διαρκώς τη νεότητα. Όσο η εικόνα του καθρέφτη μας είναι σε συμφωνία με τη νεανική εμφάνιση, τη θεωρούμε δεδομένη και συνήθως έχουμε την ψευδαίσθηση ότι η γήρανση είναι μια διαδικασία που αφορά κάποιους άλλους και όχι εμάς. Επίσης, δεν αντιλαμβανόμαστε ότι αν θέλουμε να μεγαλώσουμε με αξιοπρέπεια πρέπει να φροντίζουμε τον εαυτό μας ολιστικά. Μετά από εμπειρία αρκετών χρόνων στην ολιστική και κοσμητική δερματολογία, αυτό που θεωρώ πλέον πολύ σημαντικό για τη διατήρηση της νεανικής εικόνας είναι όχι μόνο η ποιότητα του δέρματος, αλλά και η καλή λειτουργία των υπόλοιπων ιστών και οργάνων του σώματος. Με λίγα λόγια, όσο πιο υγιείς είμαστε τόσο πιο νέοι φαινόμαστε.
Έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες για την γήρανση και συνεχώς έρχονται στο φως νέα ευρήματα. Παλαιότερα, η γήρανση θεωρούνταν ως μια διαδικασία που καθορίζεται αυστηρά και μόνο από γενετικούς παράγοντες. Σαφώς και το γενετικό μας υπόβαθρο έχει το ρόλο του στη διαδικασία της γήρανσης, επιπλέον όμως έχουν προστεθεί πολύτιμες γνώσεις στους μηχανισμούς της. Μια από τις επικρατέστερες θεωρίες αφορά στην επίδραση του οξειδωτικού stress.
Το οξειδωτικό stress είναι μια διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ της παραγωγής ελευθέρων ριζών, δηλαδή, δραστικών μορφών οξυγόνου (Reactive oxygen species- ROS) και της ενδογενούς ικανότητας των κυττάρων να τις αδρανοποιούν. Οι ελεύθερες ρίζες δημιουργούνται κατά τη διάρκεια απαραίτητων για τη ζωή διεργασιών όπως η αναπνοή και η πέψη, αλλά και από την επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων όπως η ρύπανση, το κάπνισμα, τα διάφορα χημικά πρόσθετα των τροφών, το αλκοόλ, το άγχος κλπ. Η διαδικασία εξουδετέρωσης των ελευθέρων ριζών στηρίζεται σε ενζυμικά συστήματα που βρίσκονται μέσα στο μιτοχόνδριο όπως το υπεροξείδιο της δισμουτάσης (SOD), η καταλάση και η γλουταθειόνη, αλλά σε διάφορες άλλες ουσίες, όπως βιταμίνες (C, E), η ρεσβερατρόλη, το συνένζυμο Q10, κλπ.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής αυξάνει κατά πολύ το φορτίο των ελευθέρων ριζών, με αποτέλεσμα τα ενδογενή συστήματα να μην μπορούν να το διαχειριστούν. Έτσι, εμφανίζονται γρηγορότερα φθορές στα κύτταρα και επιταχύνεται η διαδικασία της γήρανσης. Όταν συσσωρευτούν πολλά αλλοιωμένα κύτταρα και εμφανίζονται διάφορες εκφυλιστικές ασθένειες, ακόμη και καρκίνος. Το δέρμα είναι το όργανο που οι φθορές είναι ιδιαίτερα εμφανείς. Ξηρότητα, τραχύτητα, χαλάρωση, ελαττωμένη σπαργή, ρυτίδες, κηλίδες, δυσχρωμίες, προκαρκινικές αλλοιώσεις είναι μερικές από τις βλάβες που συναντούμε πιο συχνά. Αποτελούν πρώιμα και άμεσα ορατά σημάδια ότι τα κύτταρά μας έχουν υποστεί σοβαρές αλλοιώσεις και χρειάζεται να τα βοηθήσουμε.
Εικόνα 1. Οι ελεύθερες ρίζες και η δράση της υπεροξειδικής δυσμουτάσης (SOD).
Πηγή: www.glisodin.fr
Η πρώτη και ουσιαστικότερη βοήθεια που μπορούμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής μας. Μικρές παρεμβάσεις για αρχή είναι αρκετές να μειώσουν το φορτίο των ελευθέρων ριζών, όπως η διακοπή του καπνίσματος, η κατανάλωση μικρότερων ποσοτήτων αλκοόλ, η κατανάλωση πολλών φρούτων και λαχανικών και λιγότερου κόκκινου κρέατος και κορεσμένων λιπαρών, η ένταξη σε ένα πρόγραμμα ήπιας σωματικής δραστηριότητας, η αποφυγή της υπέρμετρης έκθεσης στον ήλιο.
Την προσπάθεια αυτή έρχονται να ενισχύσουν εξειδικευμένα συμπληρώματα διατροφής που βασίζονται στην χορήγηση αντιοξειδωτικών ουσιών. Τα πιο ενισχυμένα βασίζονται στο βιοενεργό ένζυμο του υπεροξειδίου της δισμουτάσης (SOD) που είναι, ίσως, το πιο ισχυρό αντιοξειδωτικό. Η SOD προέρχεται από βιολογικό πεπόνι κανταλούπε και έχει πατενταριστεί στο μόριο GLISODINR. Οι έρευνες έδειξαν ότι είναι ένα εκατομμύριο φορές πιο ισχυρό στην εξουδετέρωση ελευθέρων ριζών από άλλα μη ενζυματικά αντιοξειδωτικά, όπως η ρεσβερατρόλη, το πράσινο τσάι, οι βιταμίνες C και Ε.
Αναστασία Παπακωνσταντίνου
Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος & Ομοιοπαθητικός